W celu realizacji dofinansowania obniżenia opłaty za pobyt dziecka w instytucji opieki niezbędne jest podjęcie określonych działań przez gminy, podmioty prowadzące instytucje opieki i rodziców. Jest niezwykle ważne, aby rozpowszechnić informację o dofinansowaniu wśród podmiotów prowadzących instytucje opieki dla dzieci w wieku do lat 3.

Dofinansowanie obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna

Dofinansowanie to będzie przysługiwało rodzicom na dzieci uczęszczające do
ww. instytucji i nieobjęte rodzinnym kapitałem opiekuńczym (rodzinny kapitał opiekuńczy kierowany jest do rodzin mających na utrzymaniu dzieci, a jego celem jest przede wszystkim częściowe pokrycie wydatków związanych z opieką nad drugim i kolejnym dzieckiem w wieku między 12. a 36. miesiącem życia). Zatem dofinansowanie obniżenia opłaty będzie przysługiwać na:

• dzieci pierwsze i jedyne w rodzinie,
• dzieci pierwsze z rodzin, w których kolejne dziecko jest objęte kapitałem,
• wszystkie dzieci w wieku przed ukończeniem 12. miesiąca i po ukończeniu 36. miesiąca życia (poza wiekiem objęcia rodzinnym kapitałem opiekuńczym).

Wysokość dofinansowania to co do zasady 400 zł miesięcznie na dziecko, ale nie więcej niż wysokość opłaty ponoszonej przez rodzica za pobyt dziecka. Przez opłatę rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna  rozumie się miesięczną opłatę ponoszoną przez rodzica z uwzględnieniem przyznanych zniżek. Do opłaty za pobyt dziecka nie wlicza się opłaty za wyżywienie. Dofinansowanie będzie przekazywana na rachunek bankowy podmiotu prowadzącego instytucję opieki z przeznaczeniem na obniżenie opłaty rodzica za pobyt dziecka.

Dofinansowanie to będzie przysługiwać bez względu na osiągany przez rodzica dochód.

Realizacja dofinansowania, tj. prowadzenie postępowania w sprawie jego przyznania i wypłaty, należeć będzie, tak jak w przypadku rodzinnego kapitału opiekuńczego, do ZUS. Wniosek o ustalenie prawa do dofinansowania od 1 kwietnia 2022 r. będzie składać do ZUS rodzic. Jeżeli rodzic złoży wniosek o ustalenie prawa do dofinansowania w terminie 1 kwietnia – 31 maja 2022 r., to prawo do dofinansowania zostanie ustalone od 1 stycznia 2022 r.

Podmioty prowadzące instytucje opieki dla dzieci do lat 3 będą zobowiązane co miesiąc do przekazywania do systemu Rejestr Żłobków informacji o dzieciach uczęszczających do instytucji opieki oraz ich rodzicach. Dane te są potrzebne do przyznania dofinansowania przez ZUS. Dane te nie będą ujawniane na stronach gminy prowadzącej rejestr żłobków i klubów dziecięcych oraz wykaz dziennych opiekunów i stronach ministra właściwego do spraw rodziny.

Ustawa z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym wprowadzająca zmiany w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 jest dostępna na stronie https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210002270.

Zmiany dla rodziców

Od 10 grudnia 2021 r. rodzice ubiegający się o objęcie dziecka opieką w żłobku, klubie dziecięcym lub przez dziennego opiekuna są zobowiązani przedstawiać rozszerzone dane dzieci i rodziców, w formie oświadczenia. Rodzic jest zobowiązany przedstawić: imię, nazwisko, datę urodzenia oraz numer PESEL dziecka, a w przypadku gdy nie nadano numeru PESEL – numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość. Dodatkową daną w stosunku do dotychczas podawanych jest numer i seria dokumentu potwierdzającego tożsamość, gdy nie nadano numeru PESEL. Ponadto rodzic jest zobowiązany przedstawić: imiona, nazwiska, daty urodzenia oraz numery PESEL rodziców, a w przypadku gdy nie nadano numeru PESEL – numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość. Dotychczas daty urodzenia podawano, gdy nie nadano numeru PESEL. Dodatkową daną w stosunku do dotychczas podawanych jest także numer i seria dokumentu potwierdzającego tożsamość, gdy nie nadano numeru PESEL. Rodzic jest zobowiązany do podania także adresu poczty elektronicznej i numeru telefonu rodziców (dotychczas ich podanie było fakultatywne).

Dane te są niezbędne do uzupełnienia przez podmiot prowadzący instytucję opieki informacji o dzieciach uczęszczających do żłobka, klubu dziecięcego lub znajdujących się pod opieką dziennego opiekuna i ich rodzicach. Informacja będzie przekazywana do systemu Rejestr Żłobków. Dane są  niezbędne do przyznania przez ZUS dofinansowania. Zatem, podmioty prowadzące instytucje opieki powinny wymagać od rodziców ubiegających się
o objęcie dziecka opieką w żłobku, klubie dziecięcym lub przez dziennego opiekuna podania pełnych, określonych ustawą danych.

Rodzice dzieci już objętych opieką w żłobku, klubie dziecięcym lub dziennego opiekuna są zobowiązani do przekazania podmiotowi prowadzącemu instytucję opieki następujących danych:

1. numer i seria dokumentu potwierdzającego tożsamość dziecka – w przypadku gdy dziecku nie nadano numeru PESEL;
2. daty urodzenia rodziców;
3. numery i serie dokumentów potwierdzających tożsamość rodziców – w przypadku gdy rodzicom nie nadano numeru PESEL;
4. adres poczty elektronicznej i numer telefonu rodziców – o ile dane te uległy zmianie albo nie zostały przekazane przez rodziców dzieci objętych opieką w żłobku, klubie dziecięcym lub objętych opieką dziennego opiekuna podmiotowi prowadzącemu instytucję.

Podmiot prowadzący instytucje opieki zawiadamia rodziców o tym obowiązku do
31 grudnia 2021 r., a rodzice przekazują te dane do 14 stycznia 2022 r. Rodzice przekazują dane podmiotowi prowadzącemu instytucje opieki w sposób ustalony przez podmiot prowadzący.

Bardzo ważne jest rozpowszechnienie przez podmioty prowadzące instytucje opieki wśród rodziców informacji na temat przekazywania tych danych oraz na temat terminów ich przekazywania.

Zmiany dla podmiotów prowadzących instytucje opieki

Informacja dotycząca dzieci uczęszczających do instytucji opieki będzie przekazywana przez podmioty prowadzące instytucje co miesiąc od kwietnia 2022 r. w terminie 5 dni roboczych liczonych od pierwszego dnia danego miesiąca, według stanu za poprzedni miesiąc. Podmioty prowadzące instytucje opieki – inne niż gminy – będą zobowiązane do przekazywania informacji poprzez portal PIU Emp@tia, na którym udostępniony zostanie formularz, natomiast gminy będą uzupełniać dane w systemie Rejestr Żłobków.

Informacja będzie zawierać następujące dane:

1. dane dotyczące dziecka uczęszczającego do żłobka, klubu dziecięcego lub objętego opieką dziennego opiekuna:
   1. imię i nazwisko,
   2. data urodzenia;
   3. numer PESEL, a w przypadku gdy nie nadano numeru PESEL – numer i seria dokumentu potwierdzającego tożsamość,
   4. data rozpoczęcia i zakończenia uczęszczania przez dziecko do danego żłobka, klubu dziecięcego lub opieki sprawowanej przez dziennego opiekuna,
   5. wysokość opłaty za pobyt dziecka w instytucji
2. dane dot. rodziców dziecka uczęszczającego do instytucji opieki:
   1. imię i nazwisko,
   2. data urodzenia
   3. numer PESEL, a gdy nie nadano numeru PESEL – numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość,
   4. adres poczty elektronicznej i numer telefonu
3. numer rachunku bankowego podmiotu prowadzącego żłobek lub klub dziecięcy lub zatrudniającego dziennego opiekuna lub dziennego opiekuna prowadzącego działalność na własny rachunek.

Powyższą informację podmioty prowadzące instytucje opieki będą również składać za styczeń i luty 2022 r. - do 31 marca 2022 r. Podmioty prowadzące instytucje zostaną poinformowane odrębnym komunikatem o terminie rozpoczęcia składania informacji.

Konto organizacji na PIU Emp@tia

Od stycznia 2022 r. zmianie ulegną zasady korzystania z systemu PIU Emp@tia przez podmioty prowadzące lub chcące prowadzić instytucje opieki (inne niż gminy). Podmioty te będą zobowiązane do założenia na PIU Emp@tia konta organizacji, o czym będą informowane odrębnym komunikatem. W ramach konta będzie możliwość tworzenia i wysyłania różnych typów wniosków. Dla użytkowników, którzy mają być przypisani do konta organizacji, będzie dołączany dokument stanowiący upoważnienie do reprezentowania podmiotu prowadzącego instytucję. Założenie konta organizacji będzie niezbędne do złożenia m.in. informacji dotyczącej dzieci uczęszczających do instytucji.